Doping,  substanca të ndaluara sportive

- Doping është përdorimi i drogës dhe narkotikëve në sporte të ndryshme, të cilat dëmtojnë trupin dhe shpesh janë fatale.

 - Nxitësit e tillë nuk përdoren vetëm nga atletët, por ato janë përdorur edhe në betejat frontale. 

Nxitësit e tillë përdoren gjithashtu nga të sëmurët, të moshuarit, të rraskapiturit, etj.

-  Sipas disa regjistrimeve, ky lloj "ilaçi" u përdor edhe nga pjesëmarrësit e Lojërave Olimpike të antikitetit Grek. Doping në sport fillimisht filloi të shfrytëzohej në 1603 dhe pastaj në 1666 në një hipodrom të Londrës, kur 8 kalorës u dënuan dhe u ekzekutuan duke u varur, sepse kuajve iu dha arsye, kimikate, të cilat rritnin shpejtësinë. dhe agresivitetin e kalit të shalës.

- Kohët moderne , veçanërisht sportet, kërkojnë sakrifica të mëdha nga individi, ku qëllimi i tij kryesor është të fitojë me çdo kusht. Për të arritur këtë qëllim, mjetet nuk zgjidhen, për këtë arsye përdoren anabolikë, d.m.th., droga.

- Doping shpesh është përdorur në çiklizëm dhe efekti i thithjes është përdorur më së shumti. Dyshohet se shoferi i formulës "1", Niki Lauda përdori të njëjtat përgatitje.

 Pasoja të tilla janë vërejtur edhe në Helsinki, në Lojërat Olimpike të vitit 1952, ku pastruesit e Fshatit Olimpik gjetën shiringa, tableta të ndryshme, etj.

Shko te:
*  Substancat e ndaluara

Masat parandaluese për të ndaluar dopingun.

- Masat parandaluese për të ndaluar dopingun janë herët. Demonstrimi shkencor për dopingun u krye në 1910, në Austri.

 -   Dyshimi se disa futbollistë të disa skuadrave kanë shfrytëzuar dopingun (1955) në Zvicër, një fenomen që vazhdoi në Suedi (1958) dhe Kupën e Botës në janar (1962) e bëri kontrollin antidoping sa më rigoroz dhe efikas.

-    Në mënyrë të veçantë, suksesi i luftës kundër drogave bëri jehonë në vitin 1967 me formimin e Komitetit Mjekësor të Komitetit Olimpik (JOC), i cili për herë të parë kishte filluar punën praktike në Lojërat Olimpike në Grenoble dhe Meksikë.

-   Nga Lojërat Olimpike të vitit 1968 në Meksikë, sipas një vendimi të KO, atletët që zbulohet se kanë konsumuar doping jo vetëm që u larguan nga konkursi, por u ndëshkuan dhe u përjashtuan përgjithmonë nga garat sportive.

-   Kontrolli i rreptë mjekësor praktikohet për të parandaluar konsumin e këtyre stimuluesve. Ky kontroll aplikohet duke marrë urinën e konkurrentëve të analizuar në laboratorë specialë.

-   Në të gjitha këto aktivitete sportive është më se e nevojshme, ndër të tjera, angazhimi i psikologut, jo vetëm për kërkime dhe matje psikologjike, por edhe për krijimin e një personaliteti të shëndetshëm të atletit.

Substanca të ndaluara

- Stimuluesit (p.sh. amfetamina) janë substanca që rrisin gatishmërinë, zvogëlojnë ndjenjën e lodhjes dhe stimulojnë gatishmërinë psikofizike të atletit për garat. Efektet anësore të këtyre substancave janë: ankthi dhe agresioni, rritje e rrahjeve të zemrës dhe presionit të gjakut, dehidrim, aritmi kardiake dhe infarkt miokardi.

- Narkotikët (morfina dhe analoge kimike dhe farmakologjike të saj) janë substanca që maskojnë ndjenjën dhe efektin e dhimbjes. Një ndjenjë jorealiste e sigurisë, falë maskimit të ndjenjës së dhimbjes, rrit rrezikun e dëmtimit serioz gjatë stërvitjes ose konkurrencës së mëtejshme.

- Substancat anabolike (danazol, testosterone, stanozolol) janë variacione sintetike të testosteronit të hormonit mashkullor. Testosteroni natyral ka veprim anabolik (ndërtimin e muskujve) dhe androgjenik (shenja seksuale mashkullore). Keqpërdorimi i këtyre substancave bëhet kryesisht nga sportet ku kërkohet forcë, fuqi, siç janë sprinting, peshëngritja, rugby, futbolli amerikan, etj.

- Efektet anësore nga përdorimi i substancave anabolike, në varësi të grupit të përdoruesve, mund të jenë:

* Tek meshkujt: puçrrat, testikujt e kontraktuar, ulja e prodhimit të spermës (impotenca gjithashtu mund të shkaktohet), gjëndra e zmadhuar e prostatës, shtimi i gjirit, etj.

* Tek gratë: shfaqja e shenjave seksuale mashkullore, cikle menstruale anormale, thellim (trashje) e zërit, akneve, shfaqja dhe rritja e flokëve në fytyrë dhe trup), etj.

Në adoleshentët: puçrra në fytyrë dhe trup, ndërprerje e parakohshme e rritjes së kockave.

- Hormoni i rritjes (somatothrop) ndikon në metabolizmin, ndërtimin e muskujve, rritjen e kockave, zvogëlon masën e yndyrës. Ky hormon mund të keqpërdoret në të gjitha sportet ku kërkohet qëndrueshmëri.

- Keqpërdorimi i këtij hormoni jep efektet e tij negative si p.sh. akromegalia (rritje e parregullt e organeve të brendshme, eshtrave, pjesëve të fytyrës, gishtërinjve, gishtërinjve, veshëve dhe trashje e lëkurës).

- Insulina kontrollon nivelin e sheqerit në gjak dhe sasinë e glukogjenit në trup. Insulina bashkëvepron me hormonin e rritjes (somatothrop), glukokortikoidet dhe adrenalin për të rregulluar furnizimin me energji të trupit.